Pensioenkloof wettelijk pensioen naar statuut

Heeft het statuut arbeider/bediende een invloed op de wettelijke pensioenkloof? Om een antwoord te kunnen geven op deze vraag, delen we de pensioenkloof wettelijk pensioen op naar het statuut waarin iemand heeft gewerkt. We maken hierbij een opdeling tussen werknemers die enkel als bediende hebben gewerkt, enkel als arbeider hebben gewerkt en als arbeider en bediende hebben gewerkt. De focus ligt hierbij op de recent rustgepensioneerden met enkel een rustpensioen als werknemer. 

Alle getoonde bedragen zijn bruto maandbedragen zoals effectief uitbetaald in januari 2023.  

Veel meer mannen dan vrouwen hebben tijdens hun loopbaan als arbeider gewerkt: 83% van de mannen en 58% van de vrouwen

Onderstaande figuur toont het belang van de verschillende statuten bij de recent rustgepensioneerde mannen (links) en vrouwen (rechts) met enkel een rustpensioen als werknemer. Ongeveer evenveel mannen als vrouwen hebben zowel als arbeider dan als bediende gewerkt (26% van de mannen en 27% van de vrouwen).  

De gender verschillen zitten in de categorie ‘bediende’ en de categorie ‘arbeider': 

• 36% van de vrouwen heeft enkel als bediende gewerkt. Bij de mannen is dit 12%. 

• Meer dan de helft van de mannen heeft enkel als arbeider gewerkt (57%). Bij de vrouwen is dit één derde (31%).  

Tot slot, zowel bij de mannen als de vrouwen is er een categorie van recent rustgepensioneerden waarvoor het statuut op basis van de administratieve data niet toewijsbaar is aan de categorie arbeider of bediende. De categorie ‘onbekend’ bedraaht 6% bij de mannen en 5% bij de vrouwen. Voor de uitsplitsing van de pensioenkloof en de pensioenverdeling naar statuut gaan we deze categorie uitsluiten. 

 Pensioenkloof wettelijk pensioen is het kleinst bij de bedienden

Hieronder worden de gemiddelde bruto pensioenbedragen van mannen (links – rode balkjes) en vrouwen (rechts – groene  balkjes) naar statuut getoond. In het grijs wordt het absolute verschil tussen beiden getoond. Dit is dus de pensioenkloof in euro. Je kan zelf het statuut selecteren waarvoor je de pensioenbedragen wilt zien. Default wordt de globale situatie voor de populatie van recent rustgepensioneerden met enkel een werknemerspensioen getoond (exclusief de categorie ‘onbekend’ waarvoor het statuut onbepaalbaar is).   

Het gemiddeld pensioen van recent rustgepensioneerde mannen met enkel een werknemerspensioen (exclusief categorie ‘onbekend’) bedraagt 2.018 euro; bij vrouwen is dit 1.505 euro. De pensioenkloof wettelijk pensioen bedraagt dus globaal 25% voor de recent rustgepensioneerden met enkel een werknemerspensioen.  

Het gemiddelde rustpensioen van mannen die enkel gewerkt hebben als bediende is gelijk aan 2.329 euro ten opzichte van 1.673 euro bij vrouwen. De pensioenkloof laat bijgevolg zien dat het rustpensioen van deze vrouwen gemiddeld 28% of 656 euro lager ligt dan dat van mannen. 

Nemen we ook de andere statuten in beschouwing, dan merken we twee zaken op. 

Ten eerste zijn de gemiddelde rustpensioenen voor voormalige bedienden hoger dan die voor voormalige arbeiders en bedienden en zijn de gemiddelde rustpensioenen voor voormalige arbeiders en bedienden op hun beurt hoger dan die van voormalige arbeiders.  

Ten tweede vinden we in vergelijking met de pensioenkloof voor bedienden (28%), een grotere pensioenkloof van 31% bij de arbeiders en 30% in de gemengde categorie ‘arbeiders/bedienden’. Tussen de statuten zijn de verschillen in pensioenkloof dus relatief beperkt. 

Hoe evolueert de pensioenkloof volgens statuut?

39% van de mannen en 2% van de vrouwen die enkel als arbeider gewerkt hebben ontvangen een pensioen boven de 2.000 euro  

Om een beter zicht te krijgen op de pensioenbedragen waarop de pensioenkloof is gebaseerd, bekijken we de pensioenverdeling bij mannen (links – rode balkjes) en vrouwen (rechts – groene balkjes) per statuut. De X-as deelt het pensioen op in klassen van 500 euro en de Y-as geeft het procentuele aantal gepensioneerden weer met een pensioen binnen die klasse. Je kan zelf het statuut selecteren waarvoor je de pensioenverdeling wilt zien. Default wordt de globale situatie voor de populatie van recent rustgepensioneerden met enkel een werknemerspensioen getoond (exclusief de categorie ‘onbekend’ waarvoor het statuut onbepaalbaar is).  

De vaststelling dat de gemiddelde pensioenen van mannen en vrouwen iets gelijker verdeeld zijn bij de bedienden, dan bij arbeiders/bedienden en tot slot, arbeiders blijkt ook uit de pensioenverdeling naar statuut. Hieruit leren we dat:  

• 32% van de vrouwen die enkel als bediende hebben gewerkt, een gemiddeld rustpensioen heeft boven de 2.000 euro. Bij de mannen is dit 80%. 

• 11% van de vrouwen die als arbeider en als bediende hebben gewerkt, een gemiddeld rustpensioen heeft boven de 2.000 euro. Bij de mannen is dit 57%. 

• 2% van de vrouwen die enkel als arbeider hebben gewerkt, een gemiddeld rustpensioen heeft boven de 2.000 euro. Bij de mannen is dit 39%.