Gepensioneerden

Alvorens we naar het profiel van de gepensioneerden kunnen kijken is het belangrijk te weten dat het wettelijke pensioensysteem is opgebouwd uit pensioenstelsels en pensioentypes. 

Er zijn 3 wettelijke pensioenstelsels die elk hun eigen financiering hebben.

• het werknemersstelsel
• het ambtenarenstelsel
• het zelfstandigenstelsel.    

Er zijn 2 pensioentypes 

• het rustpensioen (RP)
• het overlevingspensioen (OP)

Voor meer informatie verwijzen we naar de pagina's over de Pensioenstelsels en Pensioentypes.

Echtscheidingspensioenen worden niet als een apart type beschouwd maar worden opgenomen in de rustpensioenen (voor werknemers en zelfstandigen) en in de overlevingspensioenen (voor ambtenaren). Voor meer informatie over echtscheidingspensioenen verwijzen we naar de website van de Federale Pensioendienst.  

Wie zijn de gepensioneerden?

Ontdek het hier op onderstaand dashboard. De aantallen hebben betrekking op alle gepensioneerden die in januari 2023 een wettelijk pensioen ontvingen van de FPD. Om te focussen op een bepaalde deelgroep volstaat het om op het bijhorende balkje of donut te klikken. Door een tweede maal te klikken wordt opnieuw de globale situatie getoond. Om bijvoorbeeld meer te weten te komen over het profiel van de gepensioneerde werknemers in vergelijking met de algemene populatie gepensioneerden volstaat het om op het rode balkje boven 'Werknemer' te klikken. 

Enkele vaststellingen

• Iets meer vrouwen dan mannen ontvangen een pensioen. Als we kijken naar het pensioentype zien we wel een groot verschil. Veel meer vrouwen dan mannen ontvangen een overlevingspensioen. 
• We stellen vast dat ambtenaren relatief sterk vertegenwoordigd zijn in de leeftijdscategoriën onder de 65 jaar.
• Meer dan de helft van de gepensioneerden is gehuwd. Iets meer dan een kwart is weduwnaar/weduwe.  
• We zien dat het werknemersstelsel het belangrijkste stelsel is en er relatief weinig gepensioneerden zijn met enkel rechten opgebouwd in het zelfstandigenstelsel. Een grote groep gepensioneerden ontvangt een pensioen uit meerdere stelsels. 

Hoe hoog is het gemiddeld wettelijk pensioen ?

Het gemiddeld bruto pensioeninkomen per gepensioneerde houdt rekening met het totale bedrag aan pensioenrechten dat een persoon ontvangt ten laste van de 3 wettelijke pensioenstelsels (werknemers, zelfstandigen, ambtenaren). Het kan bestaan uit één of meerdere rustpensioenen, één of meerdere overlevingspensioenen of een combinatie van één of meerdere rust- en overlevingspensioenen en geeft een goed inzicht in de financiële weerbaarheid van de gepensioneerde.

Een gepensioneerde ontvangt in januari 2023 een wettelijk pensioeninkomen van gemiddeld 1.933 euro . 

Hangt de hoogte van het pensioen af van het pensioenstelsel of het pensioentype ? Zijn er regionale en man-vrouw verschillen ? Ontdek het hier op onderstaand dashboard. De bedragen zijn brutobedragen van januari 2023.

Om te focussen op een bepaalde deelgroep volstaat het om op het bijhorende balkje te klikken. Door een tweede maal te klikken wordt opnieuw de globale situatie getoond. 

Enkele vaststellingen

• We stellen vast dat mannen in januari 2023 gemiddeld een bruto pensioenbedrag ontvingen van 2.142 euro tegenover 1.737 euro voor vrouwen. Meer informatie over de man-vrouw verschillen bij de recent gepensioneerden kan je terugvinden op Gender&Pensioen. 
• We zien dat de ambtenarenpensioenen hoger zijn dan de werknemers- en zeker de zelfstandigenpensioenen. Als we kijken naar de nettobedragen worden de verschillen aanzienlijk kleiner (zie kaderstuk hieronder).  
• We zien dat de pensioenen het hoogst zijn in de leeftijdscategorie 60-64 jaar. Vanaf 80+ zien we lagere gemiddelde pensioenbedragen.  

Hoe evolueren de wettelijke pensioenen ? 

Is er de afgelopen jaren sprake van een toename van het aantal gepensioneerden met een rust- en/of overlevingspensioen, en zo ja zien we dat in vergelijkbare mate terug in de drie wettelijke pensioenstelsels en in de verschillende regio's ? Ontdek het hier op onderstaande dashboard. Om een profiel te bepalen volstaat het in de desbetreffende filters de gewenste vakjes aan te klikken. 

Het gemiddeld pensioen is tussen 2019 en 2023 gestegen van 1.551 euro tot 1.933 euro. Dit is een toename met 24,6%. 

Enkele vaststellingen

• We zien een geleidelijke afname van het aantal personen met enkel een overlevingspensioen in betaling. Deze afname kunnen we bijna volledig toeschrijven aan de daling van het aantal vrouwen dat enkel een overlevingspensioen ontvangt.
• We stellen een daling vast van het aantal gepensioneerden met één of meerdere pensioenen in enkel het zelfstandigenstelsel. 
• We merken een afname van het aantal gepensioneerden jonger dan 60 jaar.