De pensioenkloof aanvullend pensioen naar loon en aantal gewerkte jaren bij gepensioneerde werknemers

Het opbouwen van een aanvullend pensioen hangt af van het loon dat werknemers gedurende hun loopbaan ontvangen en van de duur van die loopbaan. Op deze pagina wordt het verband onderzocht tussen het gemiddelde loon tijdens de loopbaan, de duur van die loopbaan en het bedrag van het aanvullend pensioen voor mannen en vrouwen die in 2022 met wettelijk pensioen zijn gegaan. Daartoe zijn de gemiddelde maandlonen verdeeld in negen klassen van € 500, gaande van € 2.000 tot meer dan € 5.500. De gemiddelde lonen zijn de geherwaardeerde voltijds equivalente (VTE) maandlonen die verdiend zijn in gewerkte periodes. De duur van de loopbaan is onderverdeeld in tien klassen, gaande van 0 tot meer dan 45 gewerkte jaren.

Het voltijds equivalent (VTE) loon is een gestandaardiseerde maatstaf voor loon die vergelijkingen mogelijk maakt door de effecten van de arbeidsduur te neutraliseren. Het komt overeen met het loon dat een werknemer zou ontvangen als hij/zij voltijds zou werken, hoewel hij/zij in de praktijk deeltijds of volgens onregelmatige uren kan werken. De maatstaf is vooral nuttig om de lonen van verschillende werknemers op een billijke basis te vergelijken, zodat de verschillen in bezoldiging een weerspiegeling zijn van loonverschillen en niet van variaties in arbeidstijd.
Hier wordt het gemiddelde VTE-loon gebruikt om de pensioenverschillen naar loon en aantal gewerkte jaren te berekenen. Zo kunnen we pensioenen onderzoeken op basis van een gestandaardiseerd loon en verschillende loopbaanprofielen met elkaar vergelijken.

Op deze pagina kunnen alle grafieken worden gefilterd om de pensioenkloof te tonen op basis van een gekozen loopbaanduur. Standaard wordt de categorie weergegeven van werknemers die 35 tot 39 jaar hebben gewerkt. Dat is de meest voorkomende groep onder werknemers. In deze groep zitten de meeste mannen en en het is de op één na grootste groep voor vrouwen. Daarna vergelijken we mannen en vrouwen binnen dezelfde groep van aantal gewerkte jaren.

Bij de gepensioneerde werknemers met 35 tot 39 loopbaanjaren is de meest voorkomende loonklasse die van € 3.000 tot € 3.500. Voor 30% van de mannen en 21% van de vrouwen lag het gemiddelde loon tijdens hun loopbaan in deze categorie. In de loonklasse van meer dan € 5.500 is het aandeel mannen (13%) hoger dan dat van vrouwen (7%).

De volgende grafieken tonen standaard de zes meest voorkomende loonklassen en loopbaanduur. Via de filters kan de grafiek aangepast worden: een pensioenkloof voor alle klassen en categorieën of voor één of meer specifieke klasse(n)

In alle loonklassen hebben vrouwen minder toegang tot het aanvullend pensioen dan mannen

Niet alle recente gepensioneerden bouwden tijdens hun loopbaan een aanvullend pensioen op. De participatiegraad verschilt voor mannen en vrouwen. Volgende grafiek geeft een uitsplitsing weer van de participatiegraad in de tweede pijler naar gender en loonklasse, gekoppeld aan het aantal gewerkte jaren. We zien dat voor elke loonklasse de participatiegraad van vrouwen in aanvullende pensioenen lager is dan die van mannen. Van gepensioneerde vrouwen in de laagste loonklasse heeft 58% een aanvullend pensioen, tegenover 87% van de mannen. We zien dat de toegang tot het aanvullend pensioen toeneemt naarmate het loon hoger wordt. De participatiegraad onder werknemers in de hoogste loonklassen is veel hoger dan de participatiegraad bij alle gepensioneerde werknemers, die 66% bedraagt voor mannen en 48% voor vrouwen.

Bij gepensioneerden met 35 tot 39 gewerkte jaren is het gemiddeld aanvullend pensioen voor vrouwen hoger dan dat voor mannen in bijna alle loonklassen

De grafiek hieronder toont de pensioenkloof in het aanvullend pensioen voor recent gepensioneerde werknemers met een tweede pijler, volgens hun gemiddelde loon tijdens hun loopbaan en het aantal jaren dat ze gewerkt hebben. Daaruit blijkt dat -voor een loopbaan van 35 tot 39 gewerkte jaren- in bijna alle loonklassen het gemiddelde aanvullend pensioen voor vrouwen hoger is dan voor mannen. In de hoogste loonschaal is die trend echter omgekeerd.

Voor mannen in de hoogste loonschaal, d.w.z. € 5.500 en hoger, bedraagt het gemiddelde aanvullend pensioen € 337.013, vergeleken met € 229.563 voor vrouwen, een pensioenkloof van 15%.

In de meest voorkomende loonklasse voor gepensioneerde werknemers met 35 tot 39 loopbaanjaren, d.w.z. € 3.000 tot € 3.500, bedraagt het aanvullend pensioen voor vrouwen € 23.536, terwijl dat voor mannen € 13.298 bedraagt, een verschil van -77%.

Aanvullende pensioenen zijn zeer ongelijk verdeeld. Bovendien bevatten sommige loonklassen kleine aantallen werknemers. Daarom is het mogelijk om in de grafiek, naast de gemiddelde bedragen ook de mediane bedragen weer te geven.

Mediane pensioenkloof aanvullend pensioen is 6% voor hoogste lonen

Laten we eens kijken naar de mediane bedragen van de aanvullende pensioenen. Net als bij de gemiddelden zijn de mediane pensioenkloven meestal in het voordeel van vrouwen die 35-39 jaar hebben gewerkt. Maar ook hier is dat voor de hoogste loonklasse omgekeerd. De mediane pensioenkloof voor de hoogste lonen, is kleiner dan het gemiddelde, namelijk 6% in het voordeel van mannen. Het mediane aanvullend pensioen voor mannen bedraagt dus 6% meer dan dat voor vrouwen.

Als we kijken naar de categorie vrouwelijke werknemers met een gemiddeld loon tussen € 3.500 en € 4.000, dan is hun mediane aanvullend pensioen € 36.226. Met andere woorden, de helft van die vrouwen ontvangt een pensioen dat hoger is dan dat bedrag, terwijl de andere helft minder ontvangt. De pensioenkloof is -136% vergeleken met mannen in dezelfde loonklasse, die een mediaan aanvullend pensioen van slechts € 15.369 ontvangen.