Nieuws

3 op de 4 werknemers halen niet het 3%-doel voor aanvullend pensioen, blijkt uit cijfers van Sigedis

Het regeerakkoord streeft naar een verdere veralgemening van de tweede pensioenpijler. Tegen 2025 moet elke werknemer een aanvullend pensioen opbouwen, met een jaarlijkse werkgeversbijdrage van minstens 3% van het brutojaarloon.

Hoe ver zijn we verwijderd van dit streefdoel? Hoeveel werknemers bouwen al ‘voldoende’ aanvullend pensioen op en hoeveel blijven achter? We onderzochten de situatie van 4 miljoen werknemers die in 2023 in België woonden én werkten. Deze publicatie is een update van een eerder rapport over 2019.

Hoe groot is de deelname?

32% van de werknemers (meer dan 1,3 miljoen) had geen tweede-pijlerpensioen.
Terwijl 69% (ruim 2,7 miljoen) wel actief aanvullend pensioen opbouwde, goed voor een totale bijdrage van 4,8 miljard euro.

Hoe hoog is de opbouw?

De gemiddelde bijdrage was 1.770 euro (voor werknemers met aanvullend pensioen), maar de helft van de aangeslotenen moest het stellen met minder dan 617 euro.

De gemiddelde jaarlijkse bijdrage was 3,2% van het loon, maar voor de helft van de werknemers was dat minder dan 2%.

Hoeveel is er nog nodig?

In totaal haalt 76% van de werknemers (meer dan 3 miljoen) het beoogde bijdragepercentage van 3% niet. 32% heeft geen tweede pijler en 44% is niet voldoende gedekt. 79% van de werknemers die het doel niet halen, heeft minstens verdubbeling van jaarlijkse bijdrage nodig om het 3%-doel te bereiken.

Om alle werknemers naar het gewenste niveau te brengen, is er nog 1,89 miljard euro extra nodig bovenop de totale jaarlijkse bijdrage van bijna 4,8 miljard euro.

Verschillen in pensioenopbouw?

Sigedis onderzocht ook de verschillen in aanvullende pensioenopbouw op basis van loon, sector en type plan.

Hoe hoger het loon, hoe groter de deelname en hoe vaker het 3%-doel wordt bereikt. Bij de laagste lonen bouwde 36% van de werknemers aanvullend pensioen op, bij de hoogste 88%. De bijdragepercentages stijgen met het loon: tussen het 10de en 80ste loonpercentiel verdrievoudigt het bijdragepercentage van 1,24% naar 2,95%, daarna stijgt het nog tot 8,95% in het hoogste percentiel.

De sector en het type pensioenplan beïnvloeden de opbouw sterk: in sommige sectoren haalt tot 92% van de werknemers het doel, in andere slechts 3%. Bij sectorplannen was 93% van de werknemers nog niet voldoende gedekt, terwijl bij ondernemingsplannen 58% wel het 3%-doel haalde.

Het uitgebreide rapport met alle cijfers en grafieken is hier beschikbaar.


We nemen nu de situatie onder de loep van recent rustgepensioneerden die in 2023 voor het eerst een rustpensioen ontvingen.

In 2023 ontvingen 116.407 mensen voor het eerst hun rustpensioen zonder dat ze dit combineerden met een overlevingspensioen en/of echtscheidingspensioen. De nieuwe populatie recent rustgepensioneerden bestaat voor 57% uit mannen en voor 43% uit vrouwen.

Ook bij de recent gepensioneerden in 2023 blijven de verschillen tussen vrouwen en mannen opvallend:

  • Het  totale pensioen (wettelijk en aanvullend samen) van vrouwen ligt gemiddeld 21% lager dan dat van mannen.
  • Het wettelijk rustpensioen van vrouwen is gemiddeld 17% lager dan dat van mannen. Het gemiddeld wettelijk rustpensioen van de recent rustgepensioneerde vrouwen bedraagt 1.836  euro en dat van de mannen 2.223 euro. Vrouwen krijgen dus maandelijks gemiddeld 387 euro minder wettelijk pensioen dan mannen. Bijna één op tien (8%) mannen die recent op pensioen zijn gegaan, ontvangt een rustpensioen van minder dan 1.000 euro, terwijl dat bij vrouwen één op vijf is.  
  • De pensioenkloof is nog groter voor het aanvullend pensioen: mannen krijgen bij pensionering gemiddeld een aanvullend kapitaal dat twee keer zo hoog is als dat van vrouwen. Bovendien kunnen vrouwen bij pensionering minder vaak dan mannen een beroep doen op een extra aanvullend pensioen. Slechts 49% van de recent rustgepensioneerde vrouwen ontving een aanvullend pensioen, terwijl de participatiegraad bij mannen oploopt tot 68%.

Om de pensioenkloof beter te begrijpen, kunt u deze bekijken op basis van de kenmerken van de gepensioneerden zoals het pensioenstelsel, de leeftijd, de burgerlijke staat, het aantal gewerkte jaren. Het menu van PensionStat.be is bovendien herzien zodat u een eenvoudigere en intuïtievere toegang krijgt tot de informatie.


De Federale Pensioendienst heeft onderzocht wat de invloed is van onder meer de vergrijzing en de benoemingspolitiek van de aangesloten lokale besturen op de financiële situatie van het Gesolidariseerd Pensioenfonds (GFP). Een link naar de studie is beschikbaar onder ‘publicaties’. 


Jaarlijks analyseren de Federale Pensioendienst en Sigedis de cijfers voor de wettelijke en aanvullende pensioenen. Voor het wettelijk pensioen gaat het over de cijfers die beschikbaar zijn in de databanken van de Federale Pensioendienst over het aantal gepensioneerden in het jaar voorafgaand aan die update, namelijk 2023. Voor het aanvullend pensioen betreffen de analyses de stand van de rekening op 1 januari 2024 en de opgebouwde rechten die pensioenfondsen en verzekeraars over hun aangeslotenen naar db2p doorsturen. 

Er zijn 2,58 miljoen gepensioneerden in België

Op 1 januari 2023 telt België 2,58 miljoen gepensioneerden, 1,5% meer dan in 2022. De pensioenuitgaven bedragen tot € 60,7 miljard in 2022, een stijging van 9,4% ten opzichte van het jaar ervoor. Het gemiddelde brutopensioen voor mannen bedraagt € 1.956, tegenover € 1.640 voor vrouwen.

4,4 miljoen mensen kunnen genieten van een aanvullend pensioen bij pensionering

Op 1 januari 2024 waren er 4,42 miljoen aangeslotenen met een aanvullend pensioen, dit is 3% meer dan in 2023. Ruim 3 miljoen aangeslotenen bouwen vandaag ook nog nieuwe aanvullende pensioenrechten op via hun huidige job. 77% van de beroepsbevolking bouwde al aanvullend pensioen op voor later. Van de Belgische werknemers bouwt 79% vandaag ook actief een aanvullend pensioen op, bij de zelfstandigen is dit slechts 56%.

Voor de 4,42 miljoen mensen met aanvullende pensioenrechten bedragen de verworven reserves gemiddeld €24.644.


We zijn verheugd aan te kondigen dat we nu een samenvatting van de kerncijfers voor "Gender & Pensioen" hebben gepubliceerd in de vorm van een visueel, duidelijk en beknopt overzicht. 

Het vat de belangrijkste cijfers samen in twee pagina's over de pensioenkloof tussen mannen en vrouwen in 2022. Elk jaar publiceren we dit jaaroverzicht, zodat u een overzicht heeft van de kerncijfers van de pensioenkloof voor recent gepensioneerden. 

Dit jaaroverzicht is nu te vinden op Publicaties | PensionStat.be