Pensioenkloof wettelijk pensioen naar statuut

Heeft het statuut arbeider/bediende een invloed op de wettelijke pensioenkloof? Om een antwoord te kunnen geven op deze vraag, delen we de pensioenkloof wettelijk pensioen op naar het statuut waarin iemand heeft gewerkt. We maken hierbij een opdeling tussen werknemers die enkel als bediende hebben gewerkt, enkel als arbeider hebben gewerkt en als arbeider en bediende hebben gewerkt. De focus ligt hierbij op de recent rustgepensioneerden met enkel een rustpensioen als werknemer. De omvang van de populatie bedraagt 66.292 gepensioneerden.

Alle getoonde bedragen zijn bruto maandbedragen zoals effectief uitbetaald in januari 2024.  

Veel meer mannen dan vrouwen hebben tijdens hun loopbaan als arbeider gewerkt: 81% van de mannen en 58% van de vrouwen

Onderstaande figuur toont het belang van de verschillende statuten bij de recent rustgepensioneerde mannen (links) en vrouwen (rechts) met enkel een rustpensioen als werknemer. Ongeveer evenveel mannen als vrouwen hebben zowel als arbeider dan als bediende gewerkt (25% van de mannen en 27% van de vrouwen).

De gender verschillen zitten in de categorie ‘bediende’ en de categorie ‘arbeider': 

• 35% van de vrouwen heeft enkel als bediende gewerkt. Bij de mannen is dit 12%. 

• Meer dan de helft van de mannen heeft enkel als arbeider gewerkt (56%). Bij de vrouwen is dit één derde (31%).  

Tot slot, zowel bij de mannen als de vrouwen is er een categorie van recent rustgepensioneerden waarvoor het statuut op basis van de administratieve data niet toewijsbaar is aan de categorie arbeider of bediende. De categorie ‘onbekend’ bedraagt 7% bij de mannen en 6% bij de vrouwen. Voor de uitsplitsing van de pensioenkloof en de pensioenverdeling naar statuut gaan we deze categorie uitsluiten. 

Pensioenkloof wettelijk pensioen is gelijk over de verschillende statuten

Hieronder worden de gemiddelde bruto pensioenbedragen van mannen (links – rode balkjes) en vrouwen (rechts – groene  balkjes) naar statuut getoond. In het grijs wordt het absolute verschil tussen beiden getoond. Dit is dus de pensioenkloof in euro. Je kan zelf het statuut selecteren waarvoor je de pensioenbedragen wilt zien. Default wordt de globale situatie voor de populatie van recent rustgepensioneerden met enkel een werknemerspensioen getoond (exclusief de categorie ‘onbekend’ waarvoor het statuut onbepaalbaar is).   

Het gemiddeld pensioen van recent rustgepensioneerde mannen met enkel een werknemerspensioen (exclusief categorie ‘onbekend’) bedraagt 2.074 euro; bij vrouwen is dit 1.580 euro. De pensioenkloof wettelijk pensioen bedraagt dus globaal 24% voor de recent rustgepensioneerden met enkel een werknemerspensioen.  

We stellen vast dat de pensioenkloof gelijk loopt over de verschillende statuten heen, waarbij het gemiddelde pensioen van vrouwen 28% lager ligt dan dat van mannen. We merken op dat de gemiddelde rustpensioenen voor voormalige bedienden hoger zijn dan die van voormalige arbeiders en bedienden en zijn de gemiddelde rustpensioenen voor voormalige arbeiders en bedienden op hun beurt hoger dan die van voormalige arbeiders. Aangezien er aanzienlijk meer vrouwelijke bediendes waren dan mannelijke ligt de totale pensioenkloof met 24% lager dan de pensioenkloof in elke categorie afzonderlijk. 

41% van de mannen en 2% van de vrouwen die enkel als arbeider gewerkt hebben ontvangen een pensioen boven de 2.000 euro  

Om een beter zicht te krijgen op de pensioenbedragen waarop de pensioenkloof is gebaseerd, bekijken we de pensioenverdeling bij mannen (links – rode balkjes) en vrouwen (rechts – groene balkjes) per statuut. De X-as deelt het pensioen op in klassen van 500 euro en de Y-as geeft het procentuele aantal gepensioneerden weer met een pensioen binnen die klasse. Je kan zelf het statuut selecteren waarvoor je de pensioenverdeling wilt zien. Default wordt de globale situatie voor de populatie van recent rustgepensioneerden met enkel een werknemerspensioen getoond (exclusief de categorie ‘onbekend’ waarvoor het statuut onbepaalbaar is).  

De vaststelling dat de gemiddelde pensioenen van mannen en vrouwen iets gelijker verdeeld zijn bij de bedienden, dan bij arbeiders/bedienden en tot slot, arbeiders blijkt ook uit de pensioenverdeling naar statuut. Hieruit leren we dat: 

• 35% van de vrouwen die enkel als bediende hebben gewerkt, een gemiddeld rustpensioen heeft boven de 2.000 euro. Bij de mannen is dit 82%. 

• 12% van de vrouwen die als arbeider en als bediende hebben gewerkt, een gemiddeld rustpensioen heeft boven de 2.000 euro. Bij de mannen is dit 59%. 

• 2% van de vrouwen die enkel als arbeider hebben gewerkt, een gemiddeld rustpensioen heeft boven de 2.000 euro. Bij de mannen is dit 41%.  

Hoe evolueert de pensioenkloof volgens statuut?

In onderstaand dashboard kan je ontdekken hoe de pensioenkloof evolueert in functie van het statuut. In de bovenste grafiek verschijnen de algemene pensioenkloven voor de recent gepensioneerden met enkel een werknemerspensioen. In de filter kan je zelf het statuut kiezen waarvoor je de resultaten wil zien. De resultaten verschijnen in de onderste grafiek.De categorie "onbekend", die mensen omvat van wie de status niet kan worden bepaald, is niet opgenomen in de 2 grafieken. Hou er wel rekening mee dat als er weinig personen in de geselecteerde categorieën zitten, er geen conclusies meer kunnen getrokken worden uit de resultaten.